Göktürk İmparatorluğunun Egemenlik Alanı

[İlteriş Kağan]

GÖKTÜRK İMPARATORLUĞUNUN EGEMENLİK ALANI

İMPARATORLUĞUN egemen olduğu 552-630 ve 680-745 dönemleri süresince, Aral, Balkaş ve Baykal gölleri bir iç deniz durumuna girmiş, Hazar Denizi'nin kuzey ve doğu kıyıları ele geçirilmişti. Batıda, Ural Dağları ve Ural Nehri'nden Volga'ya ve Kore'nin kuzeyinden Büyük Okyanus'a kadar dayanılmıştı.
Güney'de Doğu-Türkistan'm tamamı ve Batı Türkistan'ın dörtte üç bölümü alınmış; Keşmir, Tibet ve Çin Seddi'ne dek ulaşılmıştı. Kuzeyde; 60. enlem çizgisine kadar uzanan 18 milyon km2 üzerinde, "Gök renkli, kurt başlı" Göktürk Bayrağı dalgalanıyordu.
Çağın birer güçlü imparatorluğu olan Çin, İran ve Bizans imparatorlukları bile, bu oranda ve böyle bir görkemde egemenlik kurabilmiş değildi.

Göktürk İmparatorluğu'nun kuruluşundan, tarihten silinmesine kadar geçen 193 yıl içinde, imparatorluğun egemenliği altında şu devlet kuruluşları bulunuyordu:

Türk devlet kuruluşları:

1) Dokuz Oğuz (Üç Oğuz)
2) On Uygur
3) Kırgız
4) Basmil
5) Karluk
6) Türgiş (Türkeş/On Ok)
7) Ediz

Tatar, Moğol, Mançu, Tunguz ve Acem soylu toplumların devlet kuruluşları:

8) Otuz Tatar (Dukuz Tatar)
9) Avar (Apar)
10) Kıtay (Kıtany)
11) Kırukan (Üç Kırukan)
12) Bayırku
13) İzgil
14) Tangut (Toygut)
15) Tongra
16) Altı Çub Soğdak (Sogd)
17) Tezik
18) Az
19) Çik
20) Berçik
21) Tatabı

Kaynakça
Kitap: GÖKTÜRK İMPARATORLUĞU TARİHİ