Kağan Ünvanını İlk Kullanan Türk Devleti

[GökBörü]

Kağan Ünvanını İlk Kullanan Türk Devleti, Rouran Kağanlığı

Orta Asya kökenli bir kavimdir. Önce 3. yüzyıl ve 6. yüzyıl arasında Asya’nın kuzeyinde faaliyeti gösteren ve çeşitli Moğol ve Türk kavimlerini de içinde barındıran proto Türk hükümdarlığı. Tarihte ilk defa Kağan unvanı bu devlette Shelun tarafından kullanılmıştır.

Çinliler “Juan-Juan” (Cücen), Türkler “Apar” olarak adlandırıyordu. Çince’de Juan-Juan (Cücen) “çabucak büyüyen her yeri saran böcekler” anlamına gelmektedir.

Ancak 6.-9. yüzyıllar arasında Doğu Avrupa’da kuran ve Avrupalıların Avarnu adını verdiği kavim ile aynı olup olmaması kanıtlanmamaktadır.

Çin kaynaklarında “Juan Juan”, Arap ve Bizans kaynaklarında Avar olarak adlandırılan Cücenler, Göktürklerce de Apar olarak adlandırılıyordu. Hiung-nulara bağlı boylardan doğan bu kabile, Uar ve Kun olmak üzere iki büyük kabileye dayanmaktadır.

Cücenler, 6. yüzyıl sonlarında bugünkü Moğolistan, İç Moğolistan ve Kore ye kadar olan toprakları içine alan büyük bir devlet kurdular. Cücenler, esirlerini Mankurtlaştırılarak bilincini yitiren adeta robot bir köle yapan tek etnosdur. Özellikle esir edilen veya yurtlarından kaçırılan Kırgız ve Tabgaç Türkleri Mankurtlaştırılmıştır. Hür bir insan Cücen topraklarında yaşamak istiyorsa, Tabgaçlardan nefret etmesi yeterliydi.

552 yılında Göktürkler Cücen hakimiyetine son verince Rouran sülaleleri batıya doğru göçtüler. 558 yılında Sabar Türkleriyle karşılaştılar ve Sabarları yağmaladılar Karadenizin kuzeyinden geçerek bugünkü Romanya ve Slovakya topraklarına girdiler. Bizansın boşluğundan yararlanarak Balkanları denetimi altına aldılar.

Cücenler, Orta Asya’da, çeşitli Türk boylarını da egemenliği altına aldılar. 200’lerde Asya’da kurulan Cücenler, 400 yıllarında sınırları İrtiş Irmağı’ndan Kore Yarımadası’na kadar uzanan güçlü bir imparatorluğa dönüştü. Çinliler ile sürekli bir çatışma içinde bulunan Cücenler 458’de giriştikleri savaşı yitirince kuzeye çekilmek zorunda kaldılar. 551’de Bumin Kağan önderliğinde ayaklanan Göktürkler, bağlı oldukları Cücenleri yenerek bu devletin Asya’daki varlığına son verdiler.

Göktürkler tarafından yerlerinden edilen Cücenler, önlerine çıkan Sabarları sürerek Kafkasya bölgesine ulaştılar İlerleyen yıllarda ise Balkanlara kadar uzayıp Avar İmparatorluğunu kuran halk Cücenler (Juan-Juanlar) dan başkası değildi.Cücenler; asya steplerinde etnos bir halk olarak tarih sahnesine çıksa da 555 ve sonraki yıllarda batıya yönelmişler ve sabir Türkleriyle bütünleşerek Proto Türklük kimliklerinden kurtulup tamamen Türkleşerek Avrupa da 8. yy’ a kadar varlıklarını sürdürmüşlerdir.Frank kralı Şarlman tarafından Avrupa da ki siyasi devletleri yıkılarak yerli halk arasında Hıristiyanlaşarak eridiler.