Vatandaşın borç yükü çığ gibi büyüyor Batık krediler 127 kat arttı

[İlteriş Kağan]

Son 13 yılda vatandaşların bankalara olan borçları 51 kat artarak 350 milyar lirayı aştı. Batık kredi ve kart borcu ise 2002’den bu yana 127 kat artarak 13 milyar lirayı geçti.

AKP döneminde borç batağına saplanan vatandaş bankaların takibine, yani  icra kapısına düştü..Kara listeye düşen bireysel kredi ve kredi kartı borcu bir yılda yüzde 28,3 arttı. Son bir aydaki artış ise yüzde 3,3 oldu. Vatandaşların ödeyemedikleri kredi ve kredi kartı borcu bir ayda 431 milyon lira arttı. Ocak ayında 12,8 milyar lira olan toplam ödenmeyen kredi borçları şubat ayında yüzde 3,3 artarak 13,2 milyar liraya çıktı. 2002 yılında 6,6 milyar lira olan vatandaşların bankalara olan borçlarının Şubat 2015 itibariyle 51 kat artarak 357 milyar lirayı aşmış durumda. Bu dönemde batık tüketici kredileri 127 kat, batık kredi kartı borçları ise 24 kat artış göstermiş durumda.

Dolardaki artış
 2002 yılında 278 milyon lira olan batık tüketici borçları Şubat 2015 sonunda 13.2  milyar lirayı buldu. Bankalar son yıllarda batık duruma gelen tüketici kredisi borçlarının büyük bir bölümünü varlık yönetim şirketlerine satıyorlar. Merkez Bankası’nın açıkladığı son rakamlara göre de varlık yönetim şirketleri tüketicilerden tam 9.4 milyar lira istiyor. Tamamı da icralık olan bu borçlarla birlikte vatandaşın toplam icralık borcu 22 milyar lirayı buluyor. Geçen yılın şubat ayında vatandaşın ödeyemediği kredi borcu 10.3 milyar lira seviyesindeydi. 1 yıllık artış  3 milyar liraya yaklaşırken yaşanan artış yüzde 28.3 oranında gerçekleşti. Bankalar bu borçları tahsil etmek amacıyla tüketicileri icraya veriyor.

Ekonomiden peş peşe gelen olumsuz haberlere bir yenisi daha eklendi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) raporuna göre, kara listeye düşen kredi borçları arttı. Bankaların tahsil edemediği kredilerdeki artış son bir yılda da sürekli artış gösterdi. Türk Lirası’nın dolar karşısında değer kaybettiği son bir ayda ise ödenemeyen kredilerde 431 milyon liralık artış yaşandı. Batığa düşen krediler içinde en fazla artış ihtiyaç kredisi borçlarında yaşandı. Batık ihtiyaç kredisi borcu 1 yılda yüzde 56,7 oranında artarak 4 milyar 349 milyon liradan 6 milyar 816 milyon liraya çıktı. Yani bir yılda 2 milyar 467 milyon lira ihtiyaç kredisi batığı artmış oldu. Batık ihtiyaç kredisindeki artış son bir ayda ise yüzde 4 oranında gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın aradığı faiz lobisi de kendini bankalarda gösterdi. Bankaların vatandaşlara verdikleri krediler karşılığında aldığı komisyon ve ücretler bu yılın ocak ayında 496 milyon lira seviyesindeyken şubat ayında 929 milyon liraya ulaştı. Yine tüketiciye verilen kredilerden bankaların faiz geliri ise 9 milyar 968 milyon TL’den 10 milyar TL’lik artışla 19 milyar 255 milyon liraya fırladı. Batık kredileri icra yoluyla tahsil eden bankalar sıfırı tüketen vatandaşlara 73 milyon lira icralık faiz yükledi. Şubat ayında bu rakam 152 milyon liraya ulaştı. Vatandaşların Şubat 2014’te kredi kartlarına ödediği faiz bir yılda 655 milyon liradan 1 milyar 256 milyon liraya çıktı.

Vatandaşın borç  yükü çığ gibi büyüyor
Vatandaşın borç yükü katlanarak artıyor.. Bankalardaki tüketici kredileri şubatta  yüzde 0.55 artarak 272.9 milyar liraya çıktı Söz konusu dönemde kredi kartı harcama tutarı ise yüzde 0.27 yükselerek 84.3 milyar lira oldu. Böylece vatandaşların bankalara borcu 357.2 milyar TL'ye çıktı.. Bankaların tüketici kredileri, 13 Şubat ile biten haftada bir önceki haftaya göre yüzde 0.55 artarak 272.9 milyar lira, kredi kartı harcama tutarı da yüzde 0.27 yükselerek 84.3 milyar lira oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Haftalık Para ve Banka İstatistikleri'ne göre, taksitli ticari krediler ise yüzde 0.87 artarak 162 milyar 949 milyon 709 bin liraya ulaştı.

Konut kredileri 116.3 milyar TL
Bu dönemde mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 116 milyar 329 milyon 277 bin lirası konut, 5 milyar 997 milyon 60 bin lirası taşıt, 150 milyar 525 milyon 920 bin lirası da diğer kredilerden oluştu. Geçen yılın aynı dönemine oranla mevduat bankalarındaki tüketici kredileri yüzde 14.02, taksitli ticari krediler de yüzde 29.67 arttı. Bireysel ve kurumsal kredi kartlarıyla yapılan harcamalar 2014 yılının aynı dönemine göre yüzde 7.94 azalışa, yıl sonuna göre de yüzde 1.81 artışa işaret etti. Kredi kartı harcama tutarının 39 milyar 187 milyon 566 bin lirası taksitli, 45 milyar 112 milyon 666 bin lirası taksitsiz olarak gerçekleşti.