Linux İşletim Sistemi / 10 Adımda Linux.

[TRABZON61]

10 adımda Linux hakkında her şeyi öğrenin.

10 adımda Linux.

Linux'u güvenli ve pratik bir şekilde denemek istiyorsanız bu rehberdeki adımları tek tek gerçekleştirin, rahat edin.

Bu yazı, Linux'u öğrenmek isteyenleri en kolay, en basit adımlarla hedefe doğru #####ürmek için hazırlanmıştır. Linux eğitim malzemesi ya da kılavuzu değildir. Naçizane önerim, aşağıdaki maddeleri uygulamaya geçmeden önce Linux, özgür yazılım, açık standartlar gibi kavramları öğrenmekle başlamanızdır. Bu bilgiler daha ileride yol gösterici olacak, Linux bilgisi olan kişilerle konuşurken konuya hakim olmanızı sağlayacaktır. Bu yolla, seminerlerde temel kavramlardan bahsedilirken yabancılık çekmeyecek, Linux felsefesini ve özgür yazılımların getirdiği avantajları detaylarıyla bileceksiniz.

1. Bir Linux dağıtımı seçin

Masaüstünde kolayca Linux kullanayım, aynı zamanda bazı web servislerini vereyim, ayrıca C/C++ bilgimi geliştireyim derseniz, Pardus ya da Ubuntu / Kubuntu'yu öneririm. Her iki dağıtım da fonksiyoneldir ve kurduğunuz anda çalışılabilecek bir ortam sağlar. Eğer telefonla ya da e-posta ile ulaşabileceğiniz bir arkadaşınız varsa, onun kullandığı dağıtımlardan birisi size hız ve zaman kazandırabilir. Linux Kullanıcıları Derneği'nin Linux dağıtımları kılavuzu, Pardus ve Ubuntu dahil pek çok dağıtımın artılarını ve eksilerini gösterirken yeni başlayanlar için güzel bir referans kaynak sunar.

2. İlk adımları atın

Makinenize Linux'u kurarken Vmware ya da Virtual PC gibi bir uygulamayı kullanmamanızı öneririm. Bilgisayarınızda arada bir açacağınız bir Windows olabilir, ancak aynı anda her iki işletim sistemini çalıştırmak, zorlandığınız noktalarda Windows'a geçerek kolaya kaçmanıza, Linux masaüstünü hakkıyla öğrenmemenize yol açar. Dolayısıyla ilk kural: Masaüstünde sadece ve sadece Linux olsun.

Ardından, sanki hiç plan yapmamış gibi bir kaç gün boyunca masaüstünde gezinin. İnternetteki temel kaynakları (Pardus için burası ve burası; Ubuntu için burası ve burası) okumaya başlayın. Ardından yavaş yavaş aşağıdaki adımları gerçekleyin:

* Bolca paket indirin, sürekli uygulama kurun, çalıştırın ve deneyin. Pardus ve Ubuntu'da onbinlerce paket var, tümüne aşina olmak belki olası değil ama ne kadar çok deneme yaparsanız o kadar deneyim kazanırsınız. Linux'un paket indirme ve kurma mantığı alışkın olduğunuz işletim sistemlerinden biraz farklıdır. Zamanla hangi uygulamaların işinize daha çok yaradığını, hangi uygulamaların birbirine bağımlı olduğunu öğrenip beceri kazanmak mümkün olacaktır.
* Eski alışkanlıklarınızı Linux'a aktarın: E-postalarınızı Linux altında okuyun, Kopete ya da Pidgin gibi uygulamalarla MSN, Yahoo ve Gtalk hesaplarınızı kullanın.
* Müzik / DVD / VCD uygulamalarını kullanın. Kodeklerle haşır neşir olun.
* Masaüstünde gezinin. Dosya sistemi organizasyonunu öğrenin. Grafik arayüz konfigürasyon dosyası, açılış betikleri ve genel parola veritabanının yerini ezbere bilin.
* Eğer konsoldan sistemi yönetmeye meraklıysanız bilgisayarda hangi süreçler (process) çalışıyor, işlemcinin özellikleri nedir, ne kadar bellek var gibi soruların yanıtlarını konsoldan öğrenmenin yollarını bulun.
* Harici aygıtlar (USB disk, CF disk, yazıcı vb) bulun, bunları Linux'a tanıtmanın ve Linux altında kullanmanın yol ve yöntemlerini öğrenin.

3. Microsoft ürünlerini arkanızda bırakın

Linux kullanmaya başladıktan sonra harcadığınız emeğe bağlı olarak ilk bir kaç gün ya da hafta zorluk çekebilirsiniz. Bu sürede geriye """"" dürtüleriniz olabilir.

Unutmayın ki aradığınız pek çok sorunun yanıtı zaten Linux'ta var, önemli olan bunları bir kez doğru şekilde çözebilmek.

Aşağıda tanımlanan 4. ve 5. maddelerde (forum ve e-posta listeleri) belirtilen kaynakları kullandığınız ölçüde giderilmeyecek bir problem yoktur.

4. Forumları kullanmayı öğrenin

Internetteki en muazzam bilgi kaynaklarının başında forumlar geliyor. Her forum kendi içinde bir kaç kategoriye ayrılmış durumda. Forumlara üye olduktan sonra sorularınızı gönderebilir ve ilk yanıtların bir kaç saatte geldiğini görebilirsiniz.

İnternetteki Türkçe forumlar arasında en çok bilinenleri Özgürlük İçin forum, Pardus Linux forum, Ubuntu Türkiye forum ve Lapis forum.

İngilizce forumlardan Linux questions, Linux forums, Nixcraft ve Ubuntu forums önerilebilir.

5. E-posta listelerini takip edin

Türkiye'deki çoğu Linux uzmanı bir e-posta listesine üyedir. Bu kişilerin tamamını bulmanın en kolay yolu da, listelere üye olup soru sormaktır.

Listelere üyelik kurallarını da göz önüne alarak, sorunuzu listeye açık ve anlaşılır şekilde gönderin.

Türkiye'deki belli başlı Linux ve özgür/açık kaynak kodlu yazılım listeleri Pardus ve LKD liste sunucularında koşmaktadır.

6. Elinizin altında bir kaç kitap olsun

Linux öğrenmeye başlarken kitaplar, kılavuzlar ve yazıcı çıktıları arkadaşınız olacaktır. Elinizi kirletmeden önce internetten bulabileceğiniz kaynakları, Türkiye'deki yayınevlerinden çıkan kitapları temin etmenizi öneririm.

Bunları evde, işte, boş zamanlarınızda, yatmadan önce okuyun. İlk bir hafta zamanınızın %60'ını okumaya, %40'ını da pratik yapmaya ayırın. Daha sonra pratik süresini kademeli olarak artırın.

Türkiye'de yayınlanmış Linux konulu kitapların (tam olmayan) bir listesine [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] adresinden ulaşabilirsiniz


7. İnternetteki kaynakları takip edin

Herhangi bir sorunda ilk başvuracağınız yer Google olmalı. Anahtar kelimelerle arama/tarama yapmak, çoğu zaman bir sorun karşısında hayat kurtarır. Örneğin Pardus'ta yazıcınız çalışmadıysa "pardus yazıcı sorun" kelimeleriyle, Ubuntu altında MP3 dosyalarını dinleyemiyorsanız "Ubuntu MP3 codec problem" yazarak Google'dan çözümü isteyebilirsiniz.

Genellikle yaşanan problemler zaten yüzlerce kişi tarafından bilinen ve çözümü olan sorunlardan oluşacağı için daha ilk sayfada, hatta ilk satırlarda hatayı bulup çözüme ulaşmak işten bile değildir.

Her gün Linux haberleri yayınlayan, tecrübelerini paylaşan, yeni bir uygulamayı, ürünü tanıtan yüzlerce web günlüğüne üye olup günlük konuları ayağınıza kadar getirebilirsiniz. Google Reader kullanarak RSS/ATOM bağlantılarını okuma listenize eklemenizi öneririm. Bu sayede her sabah Firefox'u açtığınızda tek bir noktadan belli başlı Linux haberlerine ulaşmak, dünyadaki Linux ve özgür/açık kaynak kodlu yazılımların gelişimini takip etmek mümkün olur. Bir kaç örnek RSS bağlantısı (bunları kopyalayıp Reader'a ekleyin):

Özgürlük İçin
Open Road
Profoss
Pardus dünyası
Osnews
ZDnet open source
Linux gezegeni

8. Linux deneyimlerini yazdığınız bir günlük olsun

Kendi web sayfanızı, kendi günlüğünüzü tutun (öneri: blogspot.com üzerinden bir web günlüğü açmak sadece bir kaç dakikanızı alır).

Yaptıklarınızı belgeler halinde yazıp web sayfanızdan yayınlayın.

Çok kısa sürede bunların ne kadar çok insan tarafından indirildiğini, ne denli ilgi gördüğünü şaşıracaksınız.

9. Yarı zamanlı bir Linux işiniz olsun

Yeni teknolojileri zorlanmadan, kişisel sınırlarınızın ötesine geçmeden öğrenmek her zaman mümkün olmuyor.

Yarı zamanlı, ya da evden çalıştığınız bir işiniz olursa Linux'u öğrenmeniz iki kat hızlanır. LKD'nin Linux-İK listesine üye olarak gelen eleman alım taleplerini takip edin.

Bir kaç haftada, karşınıza çıkan soruları çözerken aslında ne kadar çok bilgi ile donandığınızı göreceksiniz.

10. Kendi projenizi oluşturun

Linux öğrenirken bir hedefiniz olsun. Eğer yarı zamanlı bir işiniz yoksa, kendi projenizi kendiniz oluşturun. Evinizde ADSL / kabloNet hattı varsa, kendi ev ağınızı kurmakla işe başlayabilirsiniz. Sırasıyla Linux makineniz üzerinde Apache, MySQL, PHP kurduktan sonra bir içerik yönetim sistemi (örneğin Joomla) çalıştırın, ardından Postfix ile e-posta servisi vererek Squirrelmail ile uzaktan e-postalarınızı okuyun. Güvenliği artırmak için bir güvenlik duvarı kurup, kullanılmayan portları kapatın. Son olarak evinizde mevcut bir başka Windows bilgisayar üzerindeki dosyaları Linux'a, Linux altındaki dosyalarınızı da Windows'a paylaştırın.

Bu bahsettiğim servisler, Linux'un en yaygın kullanılan hizmetlerini içeriyor. Dolayısıyla internet kaynaklarını da kullanarak bu hizmetleri evinizde verebiliyorsanız, Linux sistem yöneticiliğine ilk adımı atmış olursunuz! :-)

SON SÖZ
Unutmayın, Windows kullanırken de aynı zor yollardan geçtiniz. Linux aslında öcü değildir, bilakis kolay bir işletim sistemidir. Linux'u sürekli kullanacak olan sizler, sadece biraz zaman ayırıp onun dilini anlamakla hayatınız boyunca hiç bırakamayacağınız bir ortama girebilirsiniz.



Kaynak:CHIP