ARNAVUTLUK GERÇEĞİ

[İlteriş Kağan]

Arnavutluk Balkan yarımadasında yerel nüfusun dörtte üçünün İslam'ı kabul ettiği tek ülkedir. Arnavutların İslam'la olan temasları ve Müslümanlaşma süreci 14. yüzyıl öncesine kadar götürülebilir. Bu dönemde Arnavut toprakları coğrafi konumundan dolayı Arap-Türk İslam dünyası mensupları tarafından ticari, dini veya askeri amaçlarla yoğun bir şekilde ziyaret edilmiştir. Evliya Çelebi tarafından yazılanları ve efsaneleri hesaba katmazsak, tarihler Arnavutluk'taki ilk caminin Berat kalesi duvarlarının içinde 1300 senelerinin sonunda inşa edildiğini göstermektedir. Bu cami yerel feodallerin aralarındaki harplerde yardımcı olmaları için davet ettikleri Türk askerlerin ihtiyaçları için açılmıştı. Kısa bir zaman sonra bu askerler Arnavutluk'ta siyasi ve askeri kuvvet haline gelmişti. Bunun üzerine Arnavut feodaller onların hakimiyetlerini tanımak mecburiyetinde kalmışlardır. Osmanlı Devleti'nin askeri seferleri daha fazla bölge insanının İslam’la tanışmasını sağlamıştır. Bir anlamda Arnavut feodallerin İslamlaşma sürecinde yolu açtıkları öne sürülebilir. Tımar . sisteminin uygulanması Arnavutların Osmanlı sistemiyle bütünleşmelerini sağlamıştır. Daha sonra yukarıdan aşağıya doğru piramit şeklinde bütün aristokrasi adım adım Müslümanlaşarak İslam ortak paydasında birleşmiştir. Bu Osmanlı asırlarının sonuna kadar devam etmiştir. Türk hakimiyetindeki Arnavutluk sürekli olarak yarı özerk bir idareye sahipti ve fetihten önce bazı kavimlerde olduğu gibi bağımsızlığını korumuştu.1
Batı Balkanlar'da Avrupalı bir halk olan Arnavutların Müslümanlaşmaları farklı ekollere mensup dini ve ırkçı kişilerin gözünde hâlâ korkunç bir hadisedir. Bu mesele Arnavutluk'un içinde etkisi küçümsenmeyecek kesimler tarafından milli ve dini bir ihanet olarak görülmektedir. Irkçı söyleme sahip olanlar Arnavutların işkenceler sonucunda İslam'ı kabul ettiklerini öne sürmektedirler. Yani Arnavutların zorla Müslümanlaştırıldıklarını iddia etmektedirler. Asırlarca Müslüman olarak kalmış Arnavutların İslamlaşmasını böylesine basit bir iddia ile savunmak tamamen oryantalist bir düşüncenin uzantısıdır.
Halbuki yukarıda bahsettiğimiz iddiaların aksine bütün dünyada çok iyi bilindiği gibi Balkan Müslümanları Hıristiyanlar tarafından soykırım ve tehcire tabi tutulmuşlardır. Bunlardan büyük bir kısmı Yunanistan'da yaşayan Türk ye Arnavut Müslümanlarla eski Yugoslavya'daki Boşnak ve Arnavut Müslümanlardı. Berbara Jelavich'in ifade ettiği gibi Osmanlı sonrası Balkanlarda ortaya atılan Türk boyunduruğu kavramı milli mitoloji ile resmi ideolojinin ayrılmaz parçasıydı.2 Balkanlarda yaşayan Türk, Arnavut ve Boşnak Müslümanlar hep Osmanlı Devleti'nin mirasçısı olarak görüldüler. II. Dünya Savaşı sırasında bugün Yunanistan'ın sınırları içinde kalan Çameria bölgesindeki Müslüman Arnavutların katledilmesi ve daha yakın tarihte hâlâ gözümüzün önünden gitmeyen Bosna'da Boşnakların soykırıma tâbi tutulmaları, Balkanlarda Osmanlı Devleti'nin varlık alanından çekilmesinden sonradır.

DEVAM EDECEK.......