Güvenlik Terimleri

[İlteriş Kağan]

Access Control :

Network üzerindeki herhangi bir bilgi kaynagina erisim konusunda yetkilendirilmis kisiler, programlar, islemler veya network içindeki diger sistemler için konulan sinirlamadir.



Attack Signature :

Network üzerinden gelen bilgi paketlerini bazi modellere göre dikkatlice inceleyerek kötü niyetli aktiviteleri haber veren bir sistemdir.



Authentication, authorization and accounting ( AAA ) :

Kaynaklara güvenli erisimi saglayici güvenlik unsurlaridir.



· Authentication : Server, switch ya da router kullanimlarinda cihaz ya da kullanicinin kimliginin onaylanmasidir.



· Authorization : Kullanici ya da kullanicilara sisteme, programa ve network erisim hakkinin verilmesidir.



- Accounting : Herhangi bir kullanicinin ne yaptigi, kullanici hareketleri kullanici data baglantilari ve kullanici sistem kayitlarinin izlenebilmesi amaciyla yapilan islemdir.



Authentication header :

Paketin içeriginin aktarim sirasinda degismedigini dogrulamak amaciyla kullanilan IPSec basligidir.



CBAC ( Context-Based Access Control ) :

Cisco IOS yazilimi içinde bulunan bu özellik sayesinde tüm yönlendirilebilir data akisi denetlenip kontrol edilmis paketler halinde yapilabilir. ACL tarafindan kontrol edilen data akisindaki paketlerin ilerlemesine izin verilebilir ya da yasaklanabilir.



Certificate :

Güvenilir bir otorite tarafindan özel açiklama ile belirli bir kalip ve isim altinda belirlenen özelliklere sahip olundugunu bildirir.



Certificate authority ( CA ) :

Bagimsiz çalisarak dijital sertifikalari onaylar ve bu nedenle yetkilendirilmis diger kullanicilari da tanir.



Compromise :

Network’e yapilan saldiri ve güvenligi asma olaylarinda güvenlik sisteminin kullandigi prosedürlerdir.



Computer Emergency Response Team ( CERT ) :

Bilgisayar ve network güvenligi konularinda öncelikli olarak servis saglayan, sistem yöneticilerinden olusan resmi bir organizasyondur.



Cryptographic Key :

Sifreleme, sifre çözümü ve bilgi onaylamak için kullanilan dijital bir sifredir.



Cryptography :

Mesajlari sifreleme ve sifreli mesajlari okuma bilimidir.



Data Confidentiality :

Sadece bilgi paketlerine ulasma yetkisi olanlarin bunlari kolayca ulasilabilir formatta görmelerinin garanti edilmesidir.



Data Encryption Standard ( DES ) :

National Institute of Standards and Technology tarafindan gelistirilmis gizli ve kilit sifreleme standardidir.



Data Integrity :

Verinin network içindeki aktarimi sirasinda degisiklige ugramadigi ve zarar görmedigini garanti etme islemidir.



Data privacy :

Network verilerinin gizlice elde edilmesi ya da kurcalanmasina karsi olusturulmus korunma islemidir. Bazi durumlarda GRE veya Layer 2 Tunneling Protocol (L2TP)de oldugu gibi tunneling teknolojisi kullanilarak data ayrilir, bu da etkili veri gizliligini saglar. Bazen, özellikle VPN yürürlüge girdigi an, geleneksel gizlilik gereklilikleri dijital sifreleme teknolojisi ve protokollerini IPSec'’e oldugu gibi kullanmak için istekte bulunur.



Denial-of-service ( DoS ) attack :

Network tasarlanmis servisleri yerine getirmesine engel olmayi amaçlayan her türlü kötü niyetli faaliyettir. Bir insanin sürekli telefon hatlarini mesgul etmesine benzemektedir.



Diffie Hellman :

Sifreleme tabanli yönetim sistemlerinde, izin verilen iki kullanici ya da network cihazinin güvensiz bir ortamda yine bu sifreleri kullanarak güvenli bir sekilde data alis-verisi yapmasidir.



Digital Signature :

Elektronik mesajlarda dogrulama ve güvenligi saglayan, mesaja eklenen(baglanan) bir dizi veridir.



Digital Signature Standard ( DSS ) :

National Security Agency tarafindan gelistirilmis dijital imza standardidir.



Encryption :

Verinin, iletim sirasinda bilinçli olarak sifrelendirilmesi ve kimse tarafindan okunmadan müsteriye ulastirilmasi ve daha sonra da yeniden sifrenin çözülmesi islemidir.



Firewall :

Özel network kaynaklarini, kimligi bilinmeyen ve kötü niyetli olmasi olasi kullanicilarindan korumak için kurulan, yazilim veya donanim tabanli geçit sistemine verilen addir. Kurumlarin iç network’lerini, Internet’dn gelebilecek tehlikelere karsi koruyan ilk engel Firewall’dur.



Generic Routing Encapsulation ( GRE ) :

Cisco tarafindan gelistirilen Tunneling Protocol, IP Tunnels içindeki çok çesitli türlerde protokol paket tiplerini enkapsüle eder. Bunun yaninda Cisco routerlar kullanilarak IP network üzerinde noktadan noktaya sanal baglanti yaratilir.



Hack :

Network’e izin alinmadan yalnizca kendi çikarlari için uygun olmayan yollarla girme ve gizli belgelere ulasarak illegal kazanç saglama islemidir.



Identity :

Network’teki kullanicilarin, uygulamalarin, servis ve kaynaklarin olumlu kesin tanimlanmasidir. Dijital sertifikalar, kartlar ve dizin servisleri gibi yeni teknolojilerin de bu kimlik çözümlerinde önemleri hizla artmaktadir.



Integrity :

Verinin özellikle tanimlanan kisiler disinda degistirilmedigini garanti etmek anlamindadir. “Network Bütünlügü” seklinde kullanildigi zaman, network’ün amaçlarina aykiri bir tarzda kullanimina izin verilmeyecegi anlatilmaktadir.



Internet Engineering Task Force ( IETF ) :

Internet kullanimi konusunda protokoller hazirlayan bir orgnizasyondur. Yayimlari Request for Comments ( RFCs ) olarak adlandirilmaktadir.



Internet Security Association and Key Management Protocol ( ISAKMP ) :

IPSec’e yönelik asil yönetim protokolüdür; ayni zamanda Internet Key Management Protocol (IKE) olarak da adlandirilmaktadir.



Intrusion Detection System ( IDS ) :

Hareketli algilayici seklinde olan, network çevresini ve hassasiyeti giderek artan internal network’ü korumaya yönelik güvenlik sistemidir. Bu sistem, data akisi içerisinde gerçeklesen yetki disi faaliyetleri analiz eder ve bunlari uyararak tepkisini gösterir.



Internet Protocol ( IP ) :

Bilgisayar networkleri arasinda veri alis-verisini saglayan paket tabanli bir protokoldür.



IPSec :

Internet Protokol katmaninda gizlilik ve dogruluk saglamaya yönelik güvenlik standartlari grubudur.



Layer-2 Forwarding Protocol ( L2F ) :

Internet’te sanal güvenlige sahip dialup networkler yaratilmasini saglayan bir protokoldür.



Layer-2 Tunneling Protocol ( L2TP ) :

VPN’lerin yürütülmesi amaciyla Cisco Layer-2 Forwarding ( L2F ) protokolü ile Microsoft’un point-to-point Tunneling protokolünü IETF açisindan birlestiren bir standarttir.



Kerberos :

Massachussetts Institute of Technology tarafindan gelistirilmis, anahtar network dogrulama(onaylama) protokolüdür,bunu saglamakiçin DES sifreleme algoritmasi ve merkezilestirilmis database kullanilir.



National Institute of Standards and Technology ( NIST ) :

Amerika Birlesik Devletleri’nin teknik standartlarini belirleyen hükümet aracisidir.



National Security Agency (NSA) :

Amerika Birlesik Devletleri’nin güvenligini ilgilendiren sifrelenmis tüm yabanci baglantilari bildirme yükümlülügü olan hükümet aracisidir.



Network Address Translation (NAT) :

Bir IP adresini baska bir IP adresine çevirme metodudur. Öncelikli olarak Internet gibi baska bir standartta bulunan IP adresi ile iç network’te kullanilan IP adresi arasindaki baglantiyi kurmakta kullanilir.



Nonrepudation :

Kisinin gönderdigi mesaji ya da yapmis oldugu faaliyeti inkar etmesini önleyen bir sifreleme özelligidir.



Packet Filtering :

Tüm yönlendirilebilir data akisinin paket paket denetlenmesidir.



Ping :

Baska bir aygitin varligini ve operasyon kabiliyetini saptamaya yönelik komuttur.



Ping of death :

Atak yapan kisiler büyük miktarlarda ping paketleri gördüklerinde, alici makine bu büyük boyuttaki paketlere cevap vermeye çalisir fakat bu sirada çöker.



Point-to-point Tunneling Protocol (PPTP) :

Windows 95 ve 98 isletim sistemlerinden VPN hizmetine geçmek için kullanilan Microsoft temelli standarttir.



Private key :

Sifrelenen verinin, dijital imzanin sifresinin çözülmesi ve dogrulanmasi için kullanilan koddur. Gizli tutulur ve sadece sahibi tarafindan bilinir.



Proxy :

Baska bir sistem adina islem yapan bir alettir. Firewall ile ilgili oldugunda; proxy, gelen data akisini yavaslatarak, paketlerin kontrolünü yapar.



Public key :

Sifrelenen verinin sifresinin çözülmesi ve dogrulanmasi için kullanilan koddur, genis kitleler tarafindan kullanilabilir.



Public key infrastructure :

Güvenilir, ayni zamanda etkili sertifika yönetim sistemidir.



Remote Access Dial-in-Service (RADIUS) :

Livinston Enterprise Inc. Tarafindan gelistirilmis, erisim sunucularini dogrulayan bir network protokolüdür.



Risk analysis :

Güvenlik risklerini teshis eden, etkilerini belirleyen ve önlem alinmasi gereken bölgeleri belirleyen bir islemdir.



RSA (Rivest, Shamir, Adelman):

Verileri sifreleyen, dijital imzalari dogrulayan ve gelistiricilerinin adiyla anilan anahtar sifreleme yöntemidir.



Scanner :

Girisimci sinif program inceleme uygulamasidir, kullanicinin network güvenlik açiklarini hacker’dan önce saptamasini saglar.



Security monitoring :

Düzenli testler ve Security Posture Assessments’lar ile network’ün güvenlik altinda tutulmasidir.



Security perimeter :

Mevcut network’ün güvenligini saglamak amaciyla konulan güvenlik kontrolleridir.



Security policy :

Network hizmetlerinin yayilmasini ve güvenlik politikalarini sürekli olarak kontrol eden yüksek seviyeli talimatlardir.



Shunning :

ACL bir atak denemesini fark ettiginde saldiran kisinin IP adresinden gelen paketlerin bir süre için router’a iletimini durdurur. Daha sonra Cisco router dinamik olarak kendini tekrar konfigüre eder.



SMURF Attack :

Hacker tarafindan kötü amaçla gönderilen çok sayida IP numarasi belli olmayan ping paketleri broadcast adreslerine gönderildiginde bu paketler büyütülüp gelen adreslere gönderilir. Bu büyütme islemi kaç kisinin cevap verdigine baglidir.



Spoofing :

Yetkili bir kullaniciymis gibi bir aygita erisim denemesidir.



Terminal Access Control System Plus (TACACS+) :

AAA protokolü öncelikli olarak dialup baglanti yönetimi için kullanilir.



Triple DES :

Bilgi paketlerinin sifreleme/sifre çözme/sifreleme/’sini yapan DES algoritmasidir.



Tunnel :

Iki nokta ya da üçüncü sahis konumundaki network arasindaki sifreli baglantidir.



Virtual Private Network (VPN) :

Bir network ile digeri arasindaki tüm data akisini sifreleyerek, IP data akisina genel TCP/IP network’ü üzerinde güvenli baglanti saglar.



Vulnerability :

Güvenlik prosedürlerinde, network dizayni ya da uygulamalarin ortak güvenlik politikasini bozucu sekilde istismar edilebilecegini gösteren zayifliktir.