Enver Behnan Şapolyo (d. 1900 - ö. 1972) Türk tarihçisi.

Enver Behnan Şapolyo (d. 1900 - ö. 1972) Türk tarihçisi.

Enver Behnan Şapolyo 1900 tarihinde İstanbul'un Kocamustafapaşa semtinde, Beyçayırı Sokağı'nda doğmuştur. Büyükbabası Afyonkarahisar mutasarrıfı Salih Bey, babası eski Maarif Nezareti Meclis-i Kebir ve Muayene azasından Fevzi Bey'dir.

Fevzi Bey 1908 tarihinde İstanbul'da Protesto adında bir gazete yayınlamıştır. Aynı zamanda El Adil adlı Arapça bir gazetede de başmuhabirlik yapmıştır. Birçok da eserleri vardır. Bunlardan Teşkilat-ı Avalim, Sarf-ı Arabi adlı eserleri basılmıştır. Tarih-i Hürriyet, Hikmet-i Hukukun Tarihi, Miyar-ı Hukuk ve Cebr-i Ala adlı eserleri vardır. Birçok da dergilere yazılar yazmıştır. Fevzi Bey, Hoca Tahsin Efendi'nin İlm-i Ruh, Esrar-ı Abu Hava, Tarihi Tekvin, Esas-ı İlmi Heyet, adlı eserlerini önsözler ekleyerek yayınlamıştı.

Şapolyo, ilk ve orta öğrenimini İstanbul Lisesi'nde yaptıktan sonra okul tarafından 1917 tarihinde Almanya'ya tahsile gönderilmiştir. Mütareke dolayısı ile Almanya'dan döndükten sonra öğretmen okuluna gitmiştir. Milli Mücadele'nin başlamasıyla Anadolu'ya geçerek Kağnı Kolları Komutanı olarak cepheye cephane taşıma görevini yapmıştır. Kanlı Bayrak Kuva-yi Milliye Müfrezesinde çalışmıştır. Öğretmen okulundan mezun olduktan sonra Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesine 2 yıl devamdan sonra İstanbul Üniversitesi Tarih Fakültesi'nde okumuş ve tarih öğretmeni olmuştur.

İki yıl da felsefe derslerine devam etmiş, Ziya Gökalp'in Amel-i İçtimayiat derslerine devam ederek Sosyolojiye çalışmıştır. Sırası ile Ankara Sultanisi, Konya Lisesi, İstanbul Erkek Lisesi, Vefa Lisesi, Kuleli Askeri Lisesi, Maltepe Askeri Lisesi, Maarif Koleji, Türk Kuşu, Gazi Lisesi, Harp Okulu, Ticaret ve Turizm Yüksek Öğretmen Okulu'nda İnkilap Tarihi ve Ahlak Tarihi öğretmenliğinden sonra, Türkiye'nin Turistik Özelliği ve Anıtlar Tarihi derslerini okutmuştur. Aynı zamanda Radyo Eğitim Müşaviridir.

Enver Behnan Şapolyo bir yandan hocalığa devam ederken diğer yandan da gazeticilik mesleğine girmiştir. 1922 yılında Ankara'da yayınlanan Öğüt Gazetesi ile Yenigün Gazetelerinde muhabirlik, sonrada muharrirlik etmeye başlamıştır. Hakimiyet-i Milliye, Ulus Konya Babalık gazetelerinde çalıştıktan sonra Hüseyin Cahit Bey'in çıkarmakta olduğu Tanin gazetesinin Ankara muhabirliğini yapmıştır.

1924 tarihinde İstanbul'a gelerek Son Telgraf, Cumhuriyet, Yeni Türkiye, Vakit, Akşam, Gece Postası, İkdam - Son Telgraf, Yeni Sabah gazetelerinde muharirlik ve musahhihlik yapmıştır. 1955 yılında Zafer Gazetesi'nde çalışarak bu gazetede Tarihi makaleleriyle, Atatürk'ün Hayatı, Milli Mücadelenin iç alemi adlı tefrikaları neşredilmiştir. Aynı zamanda Ankara'da neşrolunan İnkilap, Ulus, Haber, Son Baskı Gazetelerinde de makale ve tefrikaları çıkmıştır.

İstanbul'da neşrolunan Yeni Gazete, Yedigün, Büyük Gazete, Resimli Perşembe, Resimliay, Resimli Mecmua, Türk Yurdu, Kadın Yolu Mecmuası, Türk Yurdu, Köy Postası, Çocuk Ve Yuva, Gençay, Hafta, Çocuk Haftası, İller ve Belediyeler Dergisi, Önasya, Ülkemiz, Türk Kültürü, Halk Evleri Mecmuası, Ankara Belediyesi'nin neşretmekte olduğu Ankara adlı mecmualarda tarihî makaleleri ve tarihî romanları neşredilmiştir. Gazetecilite uzun seneler hizmetinden dolayı Basın Şeref kartı verilmiştir.

İnkilap tarihi ile ilgili yazmış olduğu eserleri ile Türkiye ve dış memleketlerde tanınmıştır. Amerikalı birçok tarihciler Şapolyo'nun tarihi eserlerinden faydalanmışlar ve eserlerini bibliyograflarına almışlardır. Bunlardan Uriel Heyd'in yazmış olduğu Foundations of Turkish Nationalism London - co - Luzac - 1950( Türk Milliyetçiliğinin esasları) adlı eserden başka yine ABD'de Kemal Karpat'ın yayınlandığı Turkey's Politic 1959 Princeton University Press( Türkiye'nin Dahili Siyasetine Dair) kitabında Şapolyo'nun eserlerinden faydalanılmıştır. Aynı zamanda Amerikalı yazar Elaine D. Smith'in yazmış olduğu Turkey: Origins of the Kemalist Movement and the Govenrment of the National Assembly Washington - 1959 (Kemalist hareketin kökenleri ve Büyük Millet Meclisi Hükümeti) adlı eserde, Şapolyo'dan faydalanmıştır.

10 Ağustos 1960 yılında Moskova'da toplanan 25.ci Enternasyonal Müsteşrikler Kongresine Moskova İlim Akademisi tarafından delege seçilerek davet edilmiştir. Enver Behnan Şapolyo'nun Gülbahar Sultan adlı edebi bir eseride Sırpça ve Hırvatça'ya tercüme edilmiştir.

Şapolyo'nun Basılmış Olan Önemli Eserleri
Filozof Ziya Gökalp - 1933
Tarih Bakaloryası 1. cilt. ilk ve Orta Çağlar Tarihi - 1934
İkinci cilt Yeniçağ Osmanlı ve cumhuriyet Devirleri - 1935
Türk Soyadları - 1935
Kurtuluş Edebiyatı Tarihi - 1938
Onuncu Yıl - 1938
Ziya Gökalp ittihat ve Terakki ve Meşrutiyet Tarihi - 1943
Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi - 1944
Mustafa Reşit Paşa ve Tanzimat devri Tarihi - 1945
Tarihçi Eşref Albatı - 1945
Velet Çelebi İzbudak - 1946
Karagöz'ün Tarihi - 1946
Osmanlı - İnkilap ve Avrupa Tarihi Özü - 1946
Karagözün Tekniği - 1947
Ziya Gökalp ve Fırka Nedir? - 1947
Türkiye Tarihi 3 Cilt (Maliye okulları için) - 1947
Müzeler Tarihi - 1948
Türk İnkilabı Tarihi - 1948
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi(Liseler için - 8 defa basılmıştır) - 1949
Türk Efsaneleri - 1949
Gazi Musa Paşa ve Silistre Müdafası - 1950
Hz. Ali - 1950
Dünya efsaneleri - 1954
Atatürk'ün Hayatı - 1955
İlk Çağ Tarihi - 1958
Kuva-yi Milliye Tarihi - 1958
İlaveli - Kemal Atatürk ve Milli Mücadele Tarihi - 1958
Halk ninnileri - 1958
Gazi Osman Paşa ve Plevne Müdafası - 1958
Ahlak Tarihi - 1960
Türk Büyükleri 1960
Türkiye Tarihi - 1960
Osmanlı Sultanları Tarihi - 1960
İnkilap Tarihi - 1960
Mezhepler ve Tarikatlar Tarihi - 1964
Türk Menkıbeleri - 1964
Selçuk Han - 1966
Tuğrul Han - 1966
Melik Şah - 1966
Alparslan - 1966
Kılıç Arslan - 1966
Birinci Alaettin - 1966
Selçuk Medeniyeti - 1966
Kırşehir Büyükleri - 1967
Mustafa Kemal ve Milli Mücadelenin İç Alemi - 1967
İstiklal Edebiyatı Tarihi - 1968
Peygamberler Tarihi - 1968
Osmanlı İmparatorluğu Tarihi - 1968
Türk Gazeticiler Tarihi
Ahiler Tarihi
Türkiye Anıtlar Tarihi

Şapolyo'nun bu eserlerle beraber edebi romanları ve çocuk edebiyatı neşriyatından olmak üzere 45 eseri daha vardır. Basılmamış olanlarla eserlerinin tutarı 110 cilttir.

Romanlarından: Ayşim, Alp Arslan, Yayla Gülü, Yıldırım, Dede Korkut Masalları, Kılıç Arslan, Şair Nedimin Aşkı, Barbaros, Turgut Reis, Fatih İstanbul Kapılarında, Türk Masalları, Atilla, Türk Akıncıları, Ali Baba, Estergon Kalesi vardır.