Dolar 3.86… Size gerekçeleri anlatayım…

[İlteriş Kağan]

Ülkenin para politikasını kendisine bile faydası olmayan  Merkez Bankası iki hafta önce 2017 sonu için ABD Doları'nın 3.72 TL olacağı tahmininde bulunmuştu. Ne oldu? Daha iki hafta geçti yahu! Vakit erken doldu. Dolar 3.86… Size gerekçeleri anlatayım…
* * *
Politik, siyasi, hukuki ve mali tablo hiç bu kadar aleyhimize dönmemişti. Biz borç ile günü idare eden bir ülkeyiz. Haliyle borç alıyorsan da şartları borç veren belirler.
Tabloya bakalım… Türkiye'nin döviz borcu 432 milyar dolar… Bankaları çıkarırsak şirketlerin borç tutarı 216 milyar dolar oldu. Kamunun dış borcu ise 87 milyar doları buldu.
* * *
Borç aldığımız Amerika ve başta Almanya olmak üzere Avrupa ile yaşadığımız sorunlar ciddi anlamda bir politik risk kaygısı yarattı.

Almanya baskıyı artırıp, “Türkiye'ye kredilerinizi azaltın” dedi. Amerika'da ise Zarrab davası baş belası edildi… İddianamede bir “kamu bankasının” Zarrab'a “sistematik bir biçimde” destek çıktığı anlatılıyor.
* * *
Bakın, Zarrab kuvvetle muhtemel itirafçı oldu. İşbirliği yapıyor. İşin kötü tarafı Amerika Hazine Bakanlığı bu bilgiler ışığında diğer bazı Türk bankaları hakkında dosya hazırlıyor. Öyle az buz da değil, milyarlarca dolarlık cezadan bahsediliyor.

Haliyle Türk bankalarına gözü kapalı kredi verecek mecra bulmak kolay olmuyor. Maliyetler de fişek gibi yükseliyor. Türkiye dış krediye ulaşımında zorluklar yaşıyor.
* * *
Dış kredilerin azalması demek Türkiye'nin net borç ödemesi anlamına geliyor. Ellerindeki para ile döviz alıp bunu borç ödemede kullanacaklar.
Bir yıl içerisinde döndürmemiz gereken 175 milyar doların üzerine cari açığı da ekleyelim. Güzel kardeşim senin cari açığın yıllık 40 milyar dolar. Türkiye en son cari açıkta 40 milyar doları ne zaman görmüştü? 2008 yılında, Mayıs ayında…
* * *
O zaman dolar 1.25 lira idi, şimdi 3.86 lira… Türkiye'ye boşuna kırılgan demiyorlar. Öde ödeyebiliyorsan! Haliyle Türk Lirası diğer para birimleri karşısında bir türlü kafayı kaldıramıyor.

Yüksek dövizin ilacı faiz…Hesap kitap bilmiyorlar, hâlâ indirilsin diyorlar! Faizlerin teknik olarak indirilmesi mümkün değil… Hatta daha da yükselmesi gerekiyor.

* * *
Türkiye ekonomisi resesyona yani durgunluğa girmek zorunda kalacak. Şirketler batacak. Bunu ertelemek için 200 milyar lira masaya konuldu. Geldiğimiz nokta yine aynı oldu.

Bu saatten sonra masaya daha fazlasını koymayı istesen dahi bankaların para kaynağı kurudu. Yenisini koyamazsın! Koyduğunu bile geri alamayacaksın. Ekonomik gerekçe arıyorsan bu son fasıldır, yazıyı baştan okuyacaksın.


Murat MURATOĞLU